Araç Mahrumiyet Bedeli

Araç Mahrumiyet Bedeli Nedir?

Araç mahrumiyet bedeli, bir trafik kazası sonucunda aracın kullanılamadığı süre boyunca araç sahibinin yaşadığı maddi kaybı telafi etmek amacıyla ödenen bir tazminat türüdür.Bu tazminat türü, kazadan dolayı hasar gören aracın onarım süresi boyunca araç sahibinin aracı kullanamamasından doğan zararı karşılamak için talep edilir.Bahsi geçen bu zararlar genel olarak, trafik kazası sonucunda araç sahibinin uğradığı maddi kaybı telafi etmeyi amaçladığından dolayı, ikame araç bedelini de içermektedir.

İkame araç bedelinden de genel olarak bahsetmek gerekirse, bir trafik kazası sonrasında araç sahibinin geçici olarak başka bir araç kiralaması halinde ortaya çıkan maliyetini ifade etmektedir. Bu maliyet doğrultusunda aracında hasar meydana gelmiş kişi karşı tarafa  ikame araç bedeli davası açarak ikame araç bedeli tazminatı elde edebilir. Böylelikle meydana gelen mağduriyet karşılanmış olur. İkame araç bedeli davasında genel olarak kiralama süresi, kiralanan aracın türü ve günlük kira bedeli gibi unsurlar dikkate alınır.

Son olarak araç mahrumiyet bedeli davası kapsamında ikame araç bedeli tazminatı elde edebileceği gibi, kazaya uğrayan aracın piyasa değeri düştüğü için araç değer kaybı davası da açılabilir. Böylece araç ile ilgili tüm maddi hasarlar karşılanmış olur. 

Araç Mahrumiyet Tazminatı Kimden Talep Edilir?

Meydana gelen trafik kazasında araç mahrumiyeti talep edilirken en merak edilen soruların başında Araç Mahrumiyet Tazminatı Kimden Talep Edilir? sorusu gelmektedir. Bu kapsamda iki farklı durum söz konusu olmaktadır. Trafik kazasında araç mahrumiyeti talep edilirken, suçlu olan aracın sigorta şirketi tarafından karşılanacağı gibi, bazen hasara uğrayan aracın kasko şirketi tarafından da karşılanmaktadır. Bu durum genel olarak sigorta poliçesinin kapsamına ve türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir. 

2918 s. Karayolları Trafik Kanununa göz gezdirdiğimizde, araç mahrumiyet bedeli gibi gelir kaybı, kâr kaybı, iş durması ve kira mahrumiyeti vb. durumlar, Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası (trafik sigortası) kapsamında olmayıp ilgili zarar karşılanmamaktadır. Ancak  kasko poliçeleri bazı durumlarda bu tür talepleri karşılayabilmektedir. Bunun içinde kasko poliçesinin kapsamı ve özel şartları dikkatli şekilde  incelenmelidir. 

 Araç Mahrumiyet Tazminatı Nasıl Hesaplanır?

Araç mahrumiyet zararı hesaplanırken, aracın kullanılamadığı gün sayısı ile aracın günlük kiralama bedeli baz alınarak hesaplanır. Bu doğrultuda aracın kullanılmadığı gün sayısı x günlük kiralama bedeli şeklinde bir formül ortaya çıkar. Bahsi geçen bu hesaplamayı daha da somut hale getirmek gerekirse, aracın kazadan sonra 10 gün boyunca bakıma ve onarıma girdiğini varsayalım. Bu süre boyunca aracın günlük trafik kazası ikame araç bedeli, 300 TL olsun. Bu hususta aracın toplam trafik kazası ikame araç bedeli 3000 TL olur.

Araç mahrumiyeti tazminatı hesaplanırken dikkat edilmesi gereken diğer bir husus ise “makul onarım süresi”dir. Hakim karar verirken dava konusu olayda aracın kaç günde onarıldığını değil, aracın kaç günde onarılabileceğini dikkate almalıdır. Makul onarım süresi olarak adlandırılan bu süre bilirkişi tarafından hesaplanmaktadır. Somut olayda aracın bakım ve onarımı çeşitli sebeplerle olması gerekenden daha uzun sürse bile fazla olan süreler kusurlu araç sürücüsüne veya sahibine yükletilemez. Bu noktada Yargıtay 4. Hukuk Dairesi, 29.09.2022 tarihli ve 2021/26777 E., 2022/11236 K. sayılı kararında şu şekilde belirtmiştir: 

“Kural olarak haksız fiilden kaynaklanan tazminat davalarında gerçek zarar ilkesi geçerlidir. Zarar gören ancak haksız fiil sebebiyle uğradığı gerçek zararını haksız fiil sorumlularından isteyebilir. Olay tarihi itibariyle yürürlükte bulunan 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 50’nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca davacı tarafından araç kiraladığına dair belge veya ödeme belgeleri sunulmasa da hakim zararı belirleyebilir. Bu durumda mahkemece, davacı aracında oluşan hasarın niteliğine göre makul tamir süresinin belirlenmesi, ihtiyaçları için aracı kullanamamaktan doğan ve bu süre içinde davacının (ikame araç) ödemesi gereken bedelin ne olacağı konularında alınan bilirkişi raporuna göre davacının araç mahrumiyet bedeli talebinin kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile davacının bu talebini objektif kriter ve delillerle ispatlayamadığı gerekçesiyle reddine karar verilmesi doğru görülmemiştir.” 

Pert Araç İçin Mahrumiyet Bedeli Talep Edilebilir Mi?

Araç mahrumiyet bedeli davaları kapsamında, perte çıkmış araçlar içinde mahrumiyet bedeli talep edilebilir. Bu talep, aracın pert olduğu tarihten itibaren yeni bir araç temin edilene kadar geçen süreyi kapsamaktadır. Yargıtay bu noktada, araç mahrumiyet bedelinin hesaplanmasında makul bir süre dikkate alınmasını ve bu sürenin, aracın pert olmasından itibaren yeni bir araç temin edilmesine kadar geçen süre olarak değerlendirilmesini öngörür. Bunun içinde  Yargıtay 17. Hukuk Dairesi, 13.05.2019 tarihli ve 2016/14304 E. – 2019/5903 K. sayılı kararında bu hususu vurgulamıştır: 

Davacı vekili, aracın kazası sebebi ile müvekkilinin araç kiralamak zorunda kaldığını açıklayıp araç mahrumiyeti bedelinin tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece aracın pert-total olduğu gerekçesi ile bu talep reddedilmiştir.

Mahkemece alınan bilirkişi raporunda; dava konusu aracın tamirinin ekonomik olmadığı, pert total haliyle değerlendirilmesi gerektiği bildirilmiştir. Bu durumda mahkemece, yeni bir araç alıncaya kadar geçecek makul sürenin tespiti ile araç mahrumiyet zararına hükmedilmesi gerekirken, yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru değildir.

Ticari Araç İçin Mahrumiyet Bedeli Talep Edilebilir Mi?

Ticari araçlarda da trafik kazası sonrasında bir mahrumiyet söz konusu olduğundan, ticari araçlar içinde, trafik kazasında araç mahrumiyeti talep edilebilir.  Çünkü ticari araçların da trafik kazaları sonrasında kullanım dışı kalabileceği ve bu durumda araç sahiplerinin ikame araç kiralama gibi maliyetlerle karşılaşabileceği unutulmamalıdır. Ancak şahsi araçlardan farklı bir hesaplanma tarzına sahiptir. Burada normal ikame araç bedeline ek olarak ticari kazanç kaybı bedeli de talep edilebilir. Bu bedel ticari araç sahibinin, aracın kazadan dolayı elde edemediği kazanç tutarını kapsamaktadır. Bu kapsamda aracın araç mahrumiyet bedeli, aracın kullanıldığı güzergahlar arasındaki kullandığı yakıt tutarı ve bir günde kazandığı ortalama gelir saptanarak hesaplama yapılmaktadır. Bu hesaplama sonucunda ticari araçlarda araç mahrumiyet zararını karşılamış olurlar. 

Şahsi Araç için Mahrumiyet Bedeli Talep Edilebilir Mi?

Ticari araçlarda olduğu gibi şahsi araç sahipleri de mahrumiyet bedeli talep edebilirler. Bunun için yapmaları gereken tek şey, araç mahrumiyet bedeli davası açıp, ikame araç bedeli tazminatı elde etmektir. İkame araç bedeli tazminatı kapsamında, kişinin aracını kullanmadığı süre boyunca kiralamış olduğu araç tutarını kapsamaktadır. Böylece ikame araç bedeli davası ile kişi, meydana gelen maddi zararını kolay bir şekilde karşılayabilir.

Araç Mahrumiyet Bedeli Dava Dilekçesi Örneği

İSTANBUL NÖBETÇİ ASLİYE HUKUK MAHKEMESİNE

DAVACI : ……..

VEKİLİ     :  ……..

DAVALI          : ……….. (Kazaya sebebiyet veren aracın işleteni ve sürücüsü)

KONU              : Fazlaya ilişkin her türlü başvuru, talep ve dava haklarımız saklı kalmak kaydıyla;  ……..  tarihinde meydana gelen yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazası neticesinde Trafik kazası sonucu oluşan araç mahrumiyet tazminatı talebine ilişkindir.

OLAYLAR :

1. ESASA İLİŞKİN AÇIKLAMALARIMIZ:

  1- ……. tarihinde müvekkil … idaresindeki … plakalı araca, sürücü … idaresindeki … İstanbul           tescilli çekici ve buna bağlı …… İstanbul tescilli dorse ile …… Bulvarını takiben …… Kavşağı istikametinden gelip …… caddesi istikametine her iki şeridi kullanarak seyri sırasında aracın sol ön köşe kısmıyla çarpmıştır. Müvekkil çarpmanın etkisiyle savrularak orta refüje çıkıp orta refüjde bulunan turunç ağacına aracının ön kısmıyla çarparak durabilmiştir.

2-Davalının neden olduğu trafik kazası sonucunda, müvekkile ait … plakalı araçta ağır maddi hasar meydana gelmiş, söz konusu araç kullanılamaz hale geldiğinden perte ayrılmıştır.

1. MAHRUM KALMA TAZMİNATINA İLİŞKİN TALEPLERİM

 1- Müvekkilim çalışan bir birey olup, işe gidiş gelişlerini işbu davaya konu olan araçla sağlanmaktaydı. Ayrıca eşinin ve çocuklarının okula gidiş gelişleri için de bu araç kullanılıyordu. Ancak müvekkilimin aracı perte çıktığından, aracın kullanamadığı gün sayısı  kadar iş hayatı ve sosyal hayatı için ikame araç kullanmıştır ve bu süre az 41 gündür.  

2- Yargıtayın vermiş olduğu kararda baz alınarak ikame araç için; araç tamir edilebiliyor ise ‘’tamirden çıkış süresi’’, aracın tamiri mümkün değilse veya aracın ağır hasar alarak perte çıkarılması durumunda mağdurun tekrar ‘‘araç alabilme süresi’’ tespit edilerek araç mahrumiyet bedeli hesaplanmaktadır. Açıklanan bu nedenlerle müvekkilin aracından mahrum kaldığı sürenin bilirkişi marifetiyle hesaplanarak davalıdan alınarak müvekkilime ödenmesini talep ederim.

HUKUKİ SEBEPLER : Borçlar Kanunu. Hukuk Mahkemeleri Kanunu ve ilgili mevzuatlar

HUKUKİ DELİLLER : Kaza anına ve meydana gelen hasara ilişkin fotoğraflar, Kaza Tespit Tutanağı, Savcılık kusur raporu, Ceza Mahkemesi evrakları, Araç ruhsatı, Keşif, Ekspertiz raporları ve tramer kayıtları, Tanık, Yargıtay kararları, Bilirkişi incelemesi ve uzman mütalaası, her türlü yasal delil.

SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklanan nedenlerle Fazlaya ait ve munzam zarardan kaynaklanan her türlü talep ve dava hakkımız saklı kalmak kaydıyla 6100 sayılı HMK md. 107/1 uyarınca; şimdilik, …-TL araç mahrumiyet tazminatının haksız fiil tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline ve sair yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ederiz.

İHTAR EDEN VEKİLİ: İsim Soyisim (E-imzalıdır.) 

HESAP BİLGİLERİ BANKA : *****

IBAN NO : *****

BANKA HESAP SAHİBİ : **********

EKLER : 

Ek-1 : Maddi Hasarlı Trafik Tespit Tutanağı

Ek-2 : Araç Ruhsat ve Sürücü Belge Örnekleri 

Ek-3 : Araç Kaza Fotoğrafları

Ek-4 : Anlaşmalı Servis Hasar Tespit Form 

Ek-5 : Yaralanmaya İlişkin Hastane Raporları ve Hastane Tedavi Faturaları 

Ek-6 : Vekaletname Örneği

                                                                                                                              Tarih 

Başvuran ***** Vekili

İsim Soyisim

İstanbul Araç Mahrumiyet Bedeli Arabuluculuğunda Neden Erva Hukuk ve Danışmanlık?

İstanbul’da araç mahrumiyet bedeli arabuluculuğu için en doğru ve güvenilir adres olan Erva Hukuk ve Danışmanlık, uzman kadrosu ve deneyimli avukatlarıyla müşteri odaklı hizmet anlayışını benimsemektedir. Benimsemiş olduğu bu hizmet anlayışı kapsamında müvekkillerine, araç mahrumiyet bedeli davalarında kapsamlı ve etkili hukuki çözümler sunar. 

Bu kapsamda araç mahrumiyet bedeli  davalarında müvekkillerine adil bir şekilde destek olan Erva Hukuk ve Danışmanlık, müvekkillerinin haklarını koruyarak en iyi sonuca ulaşmalarına destek olmaktadır. Sizde araç mahrumiyet bedeli davalarında  kapsamında profesyonel bir danışmanlık hizmeti almak istiyorsanız, Erva Hukuk ve Danışmanlık ile iletişime geçebilirsiniz. Böylelikle mahrumiyet bedeli ve  araç değer kaybı tazminatı alanlarında profesyonel sonuçlar elde edebilirsiniz.